Theo nguồn tin từ Reuters, The Wall Street Journal, ngày 03/12/2012, Ủy bán Chứng khoán Ontario,Canada (OSC) đã chính thức công bố cáo buộc chống lại Hãng kiểm toán E&Y do công ty này đã không chân thực khi thực hiện kiểm toán cho Tập đoàn Sino-Forest (một trong những công ty lâm sản lớn nhất của Trung Quốc) khi Tập đoàn này bị nhấn chìm bởi hoạt động gian lận. Trong thời gian này, E&Y cũng đang phải đối mặt với một vụ kiện tập thể từ các cổ đông của Sino-Forest.

“Cơn bão tố” đến với Sino-Forestbắt đầu từ năm 2011 khi công ty Muddy Water (một công ty chuyên bán khống cổphiếu) lần đầu tiên đưa ra một bản báo cáo chứng minh Sino-Forest đã liên tiếpthổi phồng giá trị tài sản của công ty. Báo cáo của Muddy Water đã tạo nên cúsốc nghiêm trọng đối với cổ đông, giới chức tránh khiến cổ phiếu củaSino-Forest lao dốc trước khi bị đình chỉ giao dịch vào tháng 8/2011. Công tyđã phải nộp đơn xin bảo hộ phá sản lên tòa án vào tháng 3/2012. Đến tháng5/2011, cổ phiếu của Sino-Forest chính thức bị gỡ bỏ niêm yết trên sàn chứngkhoán Toronto. Hiện nay Tập đoàn đang tiến hành táicơ cấu sau khi xin bảo hộ phá sản. Sino-Forest đã từng niêm yết chứng khoán tại Canada, quản lý nhiều đồn điềntrong rừng cùng nhiều hoạt động kinh doanh liên quan đến lâm sản khác ở TrungQuốc.

Theo OSC, những cuộc kiểm toán của E&Ytừ năm 2007 đến 2010 cho Sino-Forest đã không tuân thủ các chuẩn mực nghềnghiệp để xác nhận tính sở hữu và sự tồn tại của các tài sản lâm sản củaSino-Forest. Đại diện từ OSC nói thêm: “E&Y đáng lẽ ra nên có một tháiđộ hoài nghi hơn trong các cuộc kiểm toán”.

Ông Tom Atkinson – Giám đốc thi hành củaOSC phát biểu: “Nếu một công ty kiểm toán hoạt động không tuân theo cácchuẩn mực kiểm toán và luật chứng khoán của Canada, họ sẽbuộc phải chịu trách nhiệm trước pháp luật”. Ông cho biết thêm, OSC sẽ tổchức một buổi điều trần xung quanh những cáo buộc của cơ quan này vào ngày07/01/2013.

Phản hồi qua thư điện tử, E&Y đã từchối cáo buộc của OSC và cho biết trong các cuộc kiểm toán cho Sino-Forest,E&Y đã tuân thủ sát sao tất cả các chuẩn mực nghề nghiệp và đã có đầy đủhành động cần thiết nhằm xác nhận tính sở hữu và sự tồn tại của các tài sản lâmsản của Sino-Forest. E&Y đã ngừng kiểm toán cho Sino-Forest từ tháng4/2012.

Cũng trong ngày 3/12, E&Y đã đồng ýdành 117 triệu đô la Canada (tương đương 117,6 triệu USD) để dàn xếp thỏathuận với vụ kiện tập thể của các cổ đông Sino-Forest. Thỏa thuận này tiếp theosẽ cần sự thông qua của tòa án trước khi có hiệu lực. E&Y cho biết:”Việc thương lượng này không chứa đựng nội dung thừa nhận trách nhiệm nào.Và sau khi được tòa án thông qua, thỏa thuận sẽ giúp E&Y giảm trừ các bấttrắc và gánh nặng trong công việc kinh doanh trong tương lai”. Ông DimitriLascaris, một lãnh đạo tại Siskinds LLP – hãng luật trong vụ kiện tập thể chobiết, 117 triệu đô la Canada trong thỏa thuận trên là số tiền lớn nhất trongcác vụ thương lượng có liên quan đến các công ty kiểm toán trong lịch sửCanada. Ngoài E&Y, đơn kiện tập thể cũng đã nêu tên một số lãnh đạo, chuyênviên của Sino-Forest, một vài ngân hàng và đối tượng có liên quan khác.

Trước đây ở Canada, rất hiếm khi OSC buộc tộichính thức các công ty kiểm toán do dính líu bê bối tài chính. Đây là lần thứ 3kể từ năm 1990 OSC có những hoạt động kiện tụng đối với một công ty kiểm toán.Quyết định của OSC nhắm tới E&Y thực hiện chủ trương đặt thêm áp lực lêncác công ty kiểm toán, công ty luật, các ngân hàng đầu tư khiến những tổ chứcnày phải đưa ra những đánh giá đúng đắn đối với các công ty hoạt động ở các thịtrường mới nổi niêm yết trên sàn chứng khoán Canada.

Những thay đổi trong Đạo luật chứng khoánOntario có hiệu lực cuối năm 2005 đã tạo cơ chế thuận lợi cho hoạt động khởikiện và tranh tụng tập thể, trong đó bao gồm cả những hành động chống lại cáccông ty kiểm toán. Tuy nhiên, cho đến nay các vụ kiện vẫn còn tương đối hiếm ở Canada.

Năm 2011 đã chứng kiến một chuỗi các vụ bêbối kế toán liên quan đến các công ty Trung Quốc niêm yết chứng khoán ở Bắc Mỹ,mà Sino-Forest được coi là trường hợp điển hình nhất trong số đó. Các vụ bê bốiđã và đang làm tổn thương niềm tin của nhà đầu tư, dẫn đến sự suy giảm nghiêmtrọng giá trị vốn sở hữu của rất nhiều công ty Trung Quốc niêm yết chứng khoántại Mỹ và Canada./.

(Reuters, The Wall Street Journal)

(Theo Báo kiểm toán -Số 26)